ÜÇ AYLARIN BAŞLANGICI (RECEB 1) NELER YAPILIR?
Üç
aylar Hicri yılın yedinci ayı olan Recep ile başlar, sekizinci ay olan Şaban
ile devam eder ve oruç tutmanın farz olduğu hicri yılın dokuzuncu ayı
Ramazan’ın sonu yani Ramazan Bayramı ile sona erer. Üç aylar başlangıcı ile birlikte
İslamiyet’te çok önemli günlerin idrak edildiği her Müslüman tarafından
bilinir. Allah-u Teala’nın nezdinde aylar 12’dir ve bu aylardan bazılarının
hürmete layık aylar olduğu bildirilir. Fazilet mevsimi olarak adlandırılan üç
aylar, affın, mağfiretin ve cehennemden kurtuluşun aylarıdır.
Üç
Aylarda Hangi Kandiller Bulunuyor?
Recep,
iki kandili bağrında tutan biricik aydır ve Regaip ve Miraç geceleri Recep
ayında idrak edilir. Berat kandili Şaban ayında, Kadir gecesi ise Ramazan
ayındadır. Regaip, Miraç, Berat ve Kadir gecelerinin bu aylarda yer alması üç
aylara ayrı bir önem verilmesine, ibadet, dua, zikir ve hayırlı işlerle daha
fazla meşgul olunarak dini duyarlılığın daha yoğun olarak yaşanmasına zemin
hazırlamıştır.
Üç
Aylarda Yapılacak İbadetler
Recep,
Şaban ve Ramazan aylarının ibadetle geçirilmesinin fazileti büyüktür. Namaz,
oruç, Kur’an-ı Kerim okuma, hayırda bulunma ve bol bol istiğfar (tövbe) etmek
bu aylarda çok sevaptır. Ramazan ayı oruç ayıdır ve oruç tutmak sağlığı yerinde
olan her Müslüman için farzdır. Recep ayının ilk gecesi kılınacak olan 20
rekatlık namaz ve ilk günü tutulacak oruç çok önemlidir. Bunun değerini ortaya
koyan olayı şu sözlerle anlıyoruz: Bir gün Hz. Peygamber Efendimiz ile Hz.
Sevban (r.a) kabristan yanından geçerken kabir azabına şahit olduklarından Hz.
Sevban ağlamaya başlar. Peygamber Efendimiz ise ‘Ey Sevban bu mezarlıkta yatan
kimseler Allah-u Teala tarafından azap olunuyorlar. Halbuki onlar Recep-i Şerif
ayında eğer bir gün oruç tutsalardı bir geceyi de ibadetle geçirselerdi
muhakkak ki bu azap hali üzerlerinde olmazdı’ buyurdu.
Üç
Aylarda Kılınacak Namazlar
Namaz,
kul ile Allah’ın en yakın olduğu zaman dilimidir. Her gün kıldığımız ve her
Müslüman’ın üzerine farz olan sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazlarının
haricinde üç aylarda kılınması sevap olan nafile namazlar vardır ve akşam ile
imsak vakti arasında kılınabilir. Üç ayların ilki Recep ayının ilk gecesi 20
rekatlık namaz vardır ve ikişer rekatta bir selam verilerek kılınır. Recep
ayının 15. Gecesi 14 rekatlık namaz eda edilir ve ikişer rekatlar halinde
kılınır. Bir de 30 rekatlık namaz vardır ve Recep’in geneline yayılır. Recep’in
ilk 10 gününde 10 rekatı, ikinci 10 gününde ikinci 10 rekatı, üçüncü 10 gününde
ise üçüncü 10 rekatı kılınır. Her rekatta 1 Fatiha, 3 İhlas ve 3 Kafirun Suresi
okunur. Şaban ayına girildiğinde de ilk gece namazı vardır. Gece bir gün
önceden geldiği için 10 Şubat 2024 Cumartesi gecesi kılınacak olan 12 rekatlık
namaz, ikişer rekatlar halinde eda edilir ve her rekatta 1 Fatiha ve 5 İhlas
Suresi okunur. Oruç ayı Ramazan’da ise her gece 20 rekatlık teravih namazı
kılınır.
Üç
Aylarda Kaç Gün Oruç Tutulur?
Üç
aylarda yerine getirilmesi faziletli olan nafile ibadetlerden biri de oruçtur.
Üç ayların orucu Recep ayının 1, 2 ve 3. gününde, İlk Perşembe günü yani Regaip
Kandilinde ve 13, 14 ve 15. gün ile birlikte son üç gününde tutulur. Şaban ayı
orucu ise Recep ve Ramazan arasında tutulan sevabı büyük bir nafile ibadettir.
Şaban ayının ilk gününde, ortasında ve son gününde üç günlük oruç tutulur.
Recep ve Şaban ayında oruç ibadetiyle ilgili gün sınırlaması olmayıp sağlığı ve
imkanı yerinde olan her Müslüman istediği gün adedince oruç tutabilir. Ramazan
ayı ise oruç ayıdır ve her gün oruç tutulması farz bir ibadettir.
Üç
Ayların Orucuna Nasıl Niyet Edilir?
Recep,
Şaban nafile Ramazan ise farz oruçtur. Her şeyin kalp ile dil arasında bir
idrak kavramıyla oluşması hasebiyle kıymetli bir ibadet olan orucun da dille
niyet edilmesi önemlidir. Ancak dil ikrar etse de her şey kalpteki niyetle
başlar. Bu nedenle dille ifade edilerek niyetlenilmese de kişi oruçludur.
Recep, Şaban veya Ramazan ayı ya da her hangi bir zamanda oruç tutarken
‘Allah’ım niyet ettim senin rızan için oruç tutmaya’ şeklinde niyet edebilir.
Ancak niyet edilirken tutacağı orucun ismini ve ayını söylemek de uygundur.
Örneğin; ‘Allah’ım niyet ettim senin rızan için Ramazan orucunu tutmaya’
şeklinde niyet edilebilir.
Üç
Ayların Duaları
Üç
aylarda, Hz. Peygamber Efendimiz’in duasıyla dua etmek her Müslüman için büyük
fazilet taşır. “Allah’ım, Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a
ulaştır.
Üç
Aylar Tesbihine Nasıl Başlanır?
Üç
aylar Recep ayı ile başlar ve dolayısıyla üç aylar tesbihine de Recep ayı ile
birlikte başlanmış olunur. Üç aylar başlangıcı namaz, oruç ve tesbih ile
fazilet kazanır. Üç aylar tesbihi Allah (c.c.) ve Peygamber Efendimiz (S.A.V)
zikredilmesi ile gerçekleşir. Üç aylar tesbihi nasıl başlanır diye baktığımızda
Recep ayında ilk 10 gün, ikinci 10 gün ve son 10 gün olarak ayrılmıştır. Üç
ayların ikinci ayı Şaban ayı içerisinde çekilmesi çok kıymetli olan zikir ve
tesbihatlar bulunmaktadır. Şaban ayının da ilk 10 gün, ikinci 10 gün ve son 10
gün tesbihleri vardır. Üç ayların sonuncusu Ramazan-ı Şerif ayında ise her gün
100 defa olmak üzere bir ay boyunca çekilecek tesbih mevcuttur.
Üç
Aylarda Çekilecek Tesbihler Nelerdir?
Üç
aylar tesbihine nasıl başlanır diye baktığımızda 12 Ocak 2024 Cuma günü
başlayan Recep ayının ilk günüyle diyebiliriz. Recep ayı ilk 10 gün 100 kere
(her gün) Subhanallahil Hayyul Kayyûm. (Hay ve Kayyum olan Allah'ı tesbih
ederim). İkinci 10 günde ise 100 defa (her gün) Subhanallahil Ehadis Samed (Bir
ve her şeyin ona muhtaç olduğu Allah’ı tesbih ederim.) Son yani üçüncü 10 günde
ise 100 defa (her gün) Subhanellahir Rauf (Yarattıklarını çok esirgeyen Allah-u
Teala’yı tesbih ederim.)
Şaban-ı
Şerif ayının her on gününde bazı husûsî zikirleri okumak da müstehabdır. Şöyle
ki ilk on gününde her gün 100 defa: “Yâ Latîf!” (Ey kullarına karşı lütufkâr
olan), Şaban ayı ikinci on gününde her gün yüz kere: “Yâ Azîz!” (Ey hiç mağlup
olmayacak yegâne güç sahibi), Şaban ayı Üçüncü yani son on gününde her gün 100
kere; “Yâ Rezzâk!” (Ey bolca rızık ihsân eden) diye zikredilir.
Ramazan
ayının 1 ve 10. Günleri arasında günde 100 defa Ya Erhamerrahimin tesbihi
çekilir. Bu tesbih (Ey iman edenlerin en merhametlisi) anlamına gelir. Ramazan
ayının 11 ve 20. Günleri arasında günde 100 defa Ya Gaffarez Zünü tesbihi
çekilir. Bu tesbih (Ey günahları bağışlayan) anlamına gelir. Ramazan ayının 21
ve 30. Günleri arasında günde 100 defa Ya Atikarrikab tesbihi çekilir. Bu
tesbih (Ey iyileri koruyan) anlamına gelir.
Üç
Aylarla İlgili Hadisler
Recep,
Şaban ve özellikle de Ramazan ayı ile ilgili Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed
(S.A.V)’in hadisleri vardır ve bazıları şunlardır: Üç aylar geldiğinde en
bilinen hadis “Allah’ım, Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a
ulaştır” hadisidir.
Peygamber
Efendimizin Hadis-i Şeriflerinde buyurulduğu üzere “Recep Allah’ın ayıdır,
Şaban benim ayımdır, Ramazan ise ümmetimin ayıdır.”
İbni Abbas’ın (r.a) rivayet ettiği Hadis-i Şerif’te Hz. Peygamberimiz şöyle buyurmuştur: “Recep’in ilk gününün orucu üç senenin (günahlarının) keffaretidir. İkinci günün orucu iki senenin, üçüncü gününki ise bir senenin keffaretidir. Sonra her gün bir aydır.”
Selame
ibni Kays (r.a): “Recep’in ilk günü oruç tutan kimseden, günahları gökle yer
arası kadar uzaklaşır.”
Enes
İbni Malik (r.a): “Recep’in ilk günü oruç tutandan, Allah iki senelik
günahlarını sildirir.”
“Bu
Şaban ayı, Recep ve Ramazan arasında kalan, insanların gaflet ettikleri bir
aydır. Halbuki Şaban ayı amellerin, alemlerin rabbine yükseltildiği bir aydır.”
“Kim
Şaban’dan bir gün oruç tutarsa, Allah-u Teala onun cesedini cehenneme haram
kılar. Cennetlerde Yusuf (Aleyhisselam)a komşu olur. Allah-u Teala ona Eyüp ve
Davud (Aleyhimesselam)ın sevaplarını verir.”
“Şaban,
cehennemden bir kalkandır. Bana kavuşmak isteyen üç gün de olsa onda oruç
tutsun.”
“Her
kim Şaban’ın başından, ortasından ve sonundan üç gün oruç tutarsa, Allah-u
Teala ona yetmiş peygamber sevabı yazar. Allah-u Teala’ya yetmiş sene ibadet
etmiş gibi olur. O sene ölürse şehit olarak ölür.
“Ramazan
ayı geldiğinde, cennetin kapıları açılır, cehennemin kapıları kapatılır ve
şeytanlar zincire vurularak bağlanır.”
“Müslümanların
üzerine Ramazan ayından daha hayırlı bir ay gelmemiştir. Münafıklara da Ramazan
ayından daha şer bir ay gelmemiştir. Zira müminler bu ayda ibadete kuvvet hazır
ederken, münafıklar ise müminlerin hata ve noksanlıklarını takip ederler.
Ramazan, mümin için ganimettir ve fecir bile ondan istifade eder.”
“Bu
Ramazan ayı sizlere geldi. Onda bin aydan daha hayırlı bir gece (Kadir gecesi)
vardır. O gecenin hayrından mahrum kalan bütün hayırlardan mahrum kalmış
demektir. O gecenin hayrından da ancak mahrum olanlar mahrum kalır.”
"Oruçlu
iken çirkin konuşmayın! Birisi size sataşırsa, “Ben oruçluyum” deyin.[1]
[1] https://www.iddef.org/uc-aylar
Diğer İslami Kitaplara Göz At!
ÇIKMIŞ KİTAPLARIM;
