ZİLHİCCE İLK 10 GÜNÜ VE AREFE GÜNÜ NELER YAPILIR?
Zilhicce
ayı haram yani hürmete layık ay olması ve kurban ile hac vazifesini içinde
bulundurması hasebiyle çok kıymetlidir. Zilhicce orucu ise Peygamber
Efendimizin (S.A.V) hiç terk etmediği bir ibadettir. Zilhicce’nin ilk on
günündeki ameller, sene içerisindeki diğer bütün günlerden üstündür. 19 Haziran
2023 Pazartesi günü başlayacak olan 1 Zilhicce 1444 ibadetlerinin fazileti ile
bilinen bereketli bir aydır. Peki, Zilhicce ayı nedir diye baktığımızda
karşımıza çıkan en değerli ibadetlerden biri olan Zilhicce ayı orucu nedir,
nasıl tutulur ve faziletleri nelerdir?
Zilhicce
Ayı Orucu Nedir?
Zilhicce
ayı özellikle ilk on gününde fazileti büyük ibadetleri kendisinde barındırır.
Bu ayın ilk on günü yapılan amellerin üstünlüğü fazladır. Zilhicce’nin ilk on
günü tutulan oruca Zilhicce orucu denir. Bu on gün içinde tutulan oruç sayısı 9
gündür. Kurban Bayramında oruç tutulmaz. Ayrıca bu günler içinde Tevriye ve
Arefe günü orucu bulunur. Yevm-i Terviye (Terviye günü): Zilhicce'nin 8'nci
günüdür (26 Haziran 2023 Pazartesi). Hacıların, bu gün sabah namazını Mekke'de
kılıp güneş doğduktan sonra Mina'ya çıkmaları ve geceyi Mina'da geçirmeleri
sünnettir. İbn-i Abbas (r.a)‘dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Rasulüllâh
(S.A.V) şöyle buyurmuştur: “Terviye (Zilhiccenin sekizinci) gününün orucu, bir
seneye, Arefe gününün orucu ise, iki seneye keffarettir.” Arefe günü ise 27
Haziran 2023 Salı günüdür. “Ebu Katade (r.a) şöyle demiştir: Rasulüllah
(S.A.V)’in: “Arefe günü orucu geçen seneyle, gelecek seneye keffarettir.”
buyurduğunu işittim. Öte yandan Zilhicce ayının Perşembe, Cuma ve Cumartesi
günlerinde üç gün oruç tutulur. Enes İbn-i Malik’ten (r.a) rivâyete göre
Rasulüllah (S.A.V) Efendimiz şöyle buyurmuştur: “Her kim herhangi bir haram
aydan Perşembe, Cuma, Cumartesi, olmak üzere üç günü oruçlu geçirirse,
kendisine (tuttuğu her güne karşılık) iki sene, (başka bir rivayette) yedi yüz
sene, (diğer bir rivayette ise) dokuz yüz sene ibadet (sevabı) yazılır”
Zilhicce
Ayı Orucu ve Arefe Günü Orucunun Faziletleri Nelerdir?
Zilhicce’nin
ilk on gününü ibadetle ihya etmek ve özellikle ilk on gün oruçlarını tutmak çok
sevaptır. Zilhicce orucu ve arefe günü orucunun faziletini Peygamber Efendimiz
Hz. Muhammed’den (S.A.V) nakledilen hadis-i şeriflerinden öğrenebiliriz.
Ebu
Hureyre’den (r.a) rivayet edilen bir hadis-i şerifte Rasulüllah (S.A.V) şöyle
buyurdu: “Allah’ın Kendisine ibadet edilmesini en çok sevdiği günler,
Zilhiccenin (ilk) on (günü)dür. Onlardan her bir günün orucu, bir senenin
orucuna, her bir gecenin kıyamı da, Kadir gecesinin kıyamına denktir.”
(Tirmizî, Savm:52, No:758, sh:224)
Hz. Ayşe’den (r.a) ( gelen bir rivayete göre; “Zilhiccenin her bir gün orucuna karşı, yüz köle azadı, yüz deve kurbanı ve Allah yolunda cihada yüz at bağışı sevabı vardır.” (Geylani, el-Gunye 2/39)
Hafsa
(Radıyallâhu Anhâ) validemizin şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: “Hz.
Muhammed (S.A.V) dört şeyi hiç terk etmezdi: Zilhicce’nin ilk on gününün orucu,
Aşura orucu, Her aydan üç gün orucu, Sabahın iki rekât sünneti.”(Geylani,
el-Gunye 2/39)[1]
Hak
Dostları Arefe günü şu duayı yapmayı tavsiye etmişlerdir. Peygamberimiz
-sallallahu aleyhi ve sellem- Arefe gününde en ziyâde şöyle derlerdi:
لَا
اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ. لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ
بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ
Okunuşu:
"La ilahe illellahü vahdehü la şerike leh, Lehül mülkü ve lehül hamdü
biyedihil hâyrû vehüve alâ külli şey’in kadîr." şeklinde okunur.
Anlamı:
“Allah’tan başka ilâh yoktur, yalnız O vardır ve hiçbir şerîki yoktur. Mülk
O’nundur ve hamd de O’na mahsustur. Bütün hayırlar O’nun elindedir ve O her
şeye kâdirdir.” (Mahmud Sami Ramazanoğlu, Dular ve zikirler)
Teşrik
Tekbiri Getirmek
Kurban
Bayramı’nın Arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına
kadar, 23 vakitte, yalnız başına veya cemaatle kılınan farz namazların
arkasından birer defâ:
اَللّٰهُ
اَكْبَرُ اَللّٰهُ اَكْبَرُ لۤا اِلٰهَ اِلاَّ اللّٰهُ وَاللّٰهُ اَكْبَرُ اَللّٰهُ
اَكْبَرُ وَلِلّٰهِ الْحَمْدُ
“Allahu ekber Allahu ekber. Lâ ilâhe İllâllahu vallahu ekber. Allahu ekber ve lillâhil hamd.”
diyerek
tekbîr getirmek, erkek-kadın, imam-cemaat, mukîm-misâfir her müslümana
vâciptir. Buna teşrîk tekbîrleri denir. (Muvatta, Hac, 205)
Anlamı:
“Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah’tan başka ilâh
yoktur, Allah her şeyden yücedir. Allah her şeyden yücedir, hamd sadece O’na
mahsustur” anlamına gelir.
Kabir
Ziyaretinde Bulunmak
Hak
Dostları Arefe günü veya Bayram günleri kabir ziyaretlerinde bulunmayı ihmal
etmemişlerdir.
Fahr-i
Kâinât -sallâllâhu aleyhi ve sellem-, kendileri sık sık kabir ziyaretlerinde
bulundukları gibi, ashâbını ve ümmetini de bu konuda şu sözleriyle teşvik
etmişlerdir:
“…Kabirleri ziyâret etmek isteyen ziyâret etsin. Çünkü kabir ziyâreti bize
âhireti hatırlatır.” (Tirmizî, Cenâiz, 60)
Sadaka
Vermek
Bu
mübarek günlerde muhtaçları sevindirmek onları unutmamak icab eder.
Asr-ı
saâdette bayrama; infak, ikram ve sadakalarla hazırlanılır; bayram, Allah için
yapılan fedâkârlıklarla karşılanırdı. Zira hakîkî bayrama nâil olabilmenin,
mahzun gönüllere de bayram neşesi verebilmekten geçtiği, çok iyi bilinirdi.
Ebû
Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu
aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:“Kim, helâl kazancından
bir hurma kadar sadaka verirse, - ki Allah, helâlden başkasını kabul etmez -
Allah o sadakayı kabul eder. Sonra onu dağ gibi oluncaya kadar, herhangi
birinizin tayını büyüttüğü gibi, sahibi adına ihtimamla büyütür.” (Buhârî,
Zekât 8; Tevhîd 23; Müslim, Zekât 63, 64)
İstiğfar
ve Dua Etmek
Ebû
Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu
aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:“Allah’ın, cehennemden
en çok kul azat ettiği gün, arefe günüdür.” (Müslim, Hac 436)
Amr b.
Şuayb’ın, babası aracılığıyla dedesinden rivayet ettiğine göre, Hz. Peygamber
sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Duaların
en hayırlısı arefe günü yapılan duadır.” (Tirmizî, Deavât, 122)
Tefekkür
Etmek
İnsanoğlunu
mânevî zirvelere götürecek en büyük vâsıtalardan biri de, sükutun
derinliklerine dalarak hakîkati tefekkür etmektir. Arefe günü hacılar Arafat’a
çıkar ve vakfeye durur. Arafat, kabirden kıyâmet sabahına kalkışı ve fevc fevc
mahşer meydanında toplanışı düşünmeli ve tefekkür etmeliyiz. Ayrıca Hz. İbrahim
ve oğlu Hz. İsmail -aleyhimüsselâm-‘ın kurbanda yaşadıklarını hatırlamalı
kendimizi Kurban iklimine hazırlamalıyız.[2]
[1] https://www.iddef.org/zilhicce-ayi-orucu
[2] https://www.islamveihsan.com/arefe-gunu-yapilacak-dua-ve-ibadetler.html
Diğer İslami Kitaplara Göz At!