İMAM RABBANİ HAZRETLERİ ARİFLERİN HALLERİ MA’ÂRİF-İ LEDÜNNİYYE
İmâm-ı Rabbânî Ahmed Sirhindî'nin (ö. 1034/1624) Ma'ârif-i Ledünniyye isimli eseri, seyr u sülûk, tasavvufta manevî mertebeler, varlık (vücûd), Allah'ın zâtı ve sıfatları gibi konuları ele alan Farsça bir eserdir. “Ma'rife” başlığını taşıyan 41 parça yazıdan oluşur. Bu eserin hicrî 1015-1016 (1606-1607) yılları arasında yazıldığı söylenir1. İmâm-ı Rabbânî farklı zamanlarda yazdığı notlarını bir araya getirmek suretiyle bu eseri oluşturmuş olmalıdır. Eser farklı zamanlarda yazıldığı için için de konu bütünlüğü bulunmamaktadır. Bununla birlikte eserin ilk kısımları Allah'ın zâtı, sıfatları ve bunların dünyâ ile ilişkisi gibi hem kelâm, hem de felsefenin temel konuları hakkında yazarın tasavvufî yorumlarını ihtiva eder. İmâm-ı Rabbânî bu eseri yazarken çoğunlukla kendisine gelen ilhamları esas aldığı için esere Ma'ârif-i Ledünniyye (Allah katından gelen bilgiler, ilhamlar) adını vermiştir. Ma'ârif-i Ledünniyye'nin Farsça metni ilk kez Hafız Muhammed Ali Hân tarafından yayınlanmış (Râmpûr, Matba-ı Ahmedî, 1898), sonra 1965'te Lahor'da Resâil-i Müceddidiyye içinde2, ardından 1968'de Karaçi'de Farsça metni ve Zevvâr Hüseyin Şâh'ın (ö. 1981) Urduca tercümesi ile birlikte neşredilmiştir. Bu Urduca tercüme hâricinde herhangi bir dile tercüme edildiği bilinmemektedir. Türkçe'ye de ilk kez tercüme edilmiş bulunuyor. Tercümede Karaçi ve Lahor baskıları esas alınmış, ayrıca Lahor baskısına naşirin eklediği bölüm başlıkları da tercümeye katılmıştır. Konuların derinliği ve sık sık teknik terimlerin kullanılmış olması sebebiyle, tercümede mecburen parantez içi sadeleştirme ve açıklamalara yer verilmiştir. İmâm-ı Rabbânî bu eserde zaman zaman vahdet-i vücûd düşüncesinin bazı yönlerine eleştiriler yöneltmektedir. Ona göre vahdet-i şuhûd (tevhîd-i şuhûdî), vahdet-i vücûddan daha üst bir mertebedir. Ancak bu eserde vahdet-i şuhûdun mâhiyeti hakkında derli toplu bilgiler bulunmamaktadır. İmâm-ı Rabbânî'nin ve bu eserin daha iyi anlaşılabilmesi için onun vahdet-i şuhûd telakkisi hakkında bir miktar bilgi vermek faydalı olacaktır.
Diğer İslami Kitaplara Göz At!